Zolang als ik me kan herinneren houd ik al van citaten. Bij voorkeur korte, krachtige zinnetjes die je treffen, die in een keer een andere wereld openen, een glimlach oproepen, een nieuw perspectief bieden. Een goed citaat doet een wondertje: het komt binnen en gaat zo snel dat het al in je hart is aangekomen voordat je verstand heeft kunnen reageren.
Bovenstaand citaat kreeg ik toegestuurd van een deelneemster aan een van onze activiteiten, en ik geef het graag bij deze door. Het komt uit de Zohar, het belangrijkste werk uit de joodse mystiek. Het treft mij meteen als waar. Niet omdat ik nog geloof in een feitelijk op een bepaalde plaats ergens ver van hier te localiseren hemel waar dan ook nog eens zoiets aards als deuren zouden zijn. Dat is niet het soort waarheid dat mij inspireert. Het gaat hier om een meer mystieke waarheid, die niet met materiële wetenschap te benaderen valt, net zo min als je muziek onder een microscoop kunt leggen, of dans in formules kunt vangen. Darwin en de bijbel spreken elkaar net zo min tegen als een een ontroerende film een kloppende rekensom tegenspreekt: ze spreken gewoonweg niet over hetzelfde.
Het beeld is mooi, vind ik: dat ons gezang een deur kan openen en dan nog wel een hemelse ook. En het is veel aardser dan het lijkt. Met ons zingen komen we, zowel in onszelf als in anderen, in lagen aan waar woorden niet kunnen komen, ook heel fysiek. Wie zingt kan ieder woord, iedere klank veel intenser voelen. De trilling van de stem opent ons, ook voor onze eigen waarheid van dit moment. En precies op dit moment, nu, hier is onze hemel te vinden. Niet alleen maar ver weg, ooit, na dit leven, maar al hier en nu kunnen we er zijn. In momenten, steeds meer en langere momenten. De eerste paar deuren kunnen we hier al openen. En muziek is een sleutel: al zingend, al musicerend ervaren we onze spirit en openen we ons voor ieder ander, die alleen maar net zo’n spirit kan zijn als jij en ik. In die verbinding ervaren we eenheid en een harmonie die vanzelfsprekend is, niet door mensen bedacht hoeft te worden, laat staan gemaakt.
Sholem, Shalom, Salaam, Pace, hoorde ik gisteren Shura Lipovsky, groot vertolkster van het Jiddische lied, zingen in een christelijke kerk. En even ging er een hemeldeur open.
Misschien gebeurt dat vrijdag ook wel, als we weer mantra’s gaan zingen in Het Lied van de Ziel. We zullen je er graag verwelkomen, bij de eerste de beste deur al (maar vergeet je niet op te geven!).
