Lieve mensen,
In september volgde ik in Spanje een Qi-gong retraite, gegeven door twee Chinese leraren. Dat was een hele belevenis. Inspirerend, maar ook confronterend. Ik geloof niet dat ik ooit in mijn leven mensen heb ontmoet die zo totaal onproblematisch naar het leven kijken als deze twee. Ik zie mezelf niet als een heel problematisch mens, maar vergeleken met hen kan ik nog behoorlijk wat winst boeken op dat vlak, dat zag ik al vlug. Nou ja, dat is natuurlijk ook heel hoopvol.
Tijdens de eerste avond van die week bestond het programma uit een ontspannen aanbod van een paar Biodanza-docenten. We dansten op heel uiteenlopende muziek, maar één nummer sprong er voor mij uit. Het was een Spaans lied, waarvan ik alleen de refreinregels verstond en begreep: Todo cambia, ofwel: alles verandert. Het was een prachtig nummer, later kwam ik erachter dat het gezongen werd door Mercedes Sosa, de eerste regels van het lied staan boven deze brief, je kunt het op YouTube vinden, ook de vertaling staat online.
Een vermaning en een bemoediging
Die tekst todo cambia bleef de rest van die week bij mij hangen, hij paste ook naadloos bij de inhoud van de retraite. Alles verandert. Altijd, voortdurend. Het leven is een stroom. Todo cambia is een aansporing, om niet te zeggen een vermaning: houd nou toch niet vast aan hoe het is, want dan kom je bedrogen uit. En de tekst is ook een bemoediging, een troost: hoe zwaar je het ook hebt, hoe zwart de nacht ook is, het gaat voorbij, ooit, misschien wel vlugger dan je je kunt voorstellen.
Trouwens, ook na de retraite bleven die woorden hangen. Voor onze samenleving is het een cruciaal zinnetje: laat los, mensen. Laat je verwachtingen los, laat je zekerheden los, laat je privileges los, laat je voorkeuren en oordelen los, laat je consumptieneigingen los, laat je zorgen los, laat je verzet los, laat zelfs je angsten los, want alles verandert, alles zal jou ook loslaten, ooit, vroeger of later, bereid je daar dus op voor. Hoe? Door je werkelijk over te geven aan dit moment, aan de altijd aanwezige overvloed van dit moment. Wees overal dankbaar voor, maar houdt niets vast, zelfs het meest dierbare niet.
Todo cambia, twee woorden om eindeloos op te kauwen. Twee woorden die zich natuurlijk ook heel fijn laten zingen. En zo werd er vorige week ook weer een nieuwe mantra geboren.
Kostbaar, maar ongrijpbaar
Het nieuwe cursusjaar is weer van start gegaan. Ik hoop dat je met goeie moed begonnen bent, want jouw bijdrage doet ertoe: jij en ik, wij helpen mensen om te voelen dat het leven een stroom is, een kostbare, maar ongrijpbare stroom, net als onze muziek, die immers ook steeds verandert.
Alle goeds voor jou en je praktijk, hoe groot of klein ook,
Jan