Ik krijg af en toe klachten. Bijvoorbeeld over deze column. Laatst schreef iemand dat ze de indruk had dat hij steeds langer wordt, en dat haar dat de lust om ‘m te lezen ontnam. Ze had wel een punt. Ik geniet zelf erg van schrijven, maar het vermogen tot bondigheid is daarbij niet mijn meest in het oog springende eigenschap, zoals alleen al deze zin geheel ten overvloede bevestigt.
Dat gaan we deze keer anders doen.
Ziehier: een korte column.
‘Zing elke noot alsof het de laatste in je leven is.’
James McCray
Deze uitspraak van de Amerikaanse zangpedagoog McGray prikkelde mij. Dit gaat over urgentie, over noodzaak. Wil je zingen? Geef dan alles. Geen slag om de arm, geen tijd te verliezen. Nu. Helemaal aanwezig zijn. Niets meer uitstellen, niets op z’n beloop laten. Het achterste van je tong. Dit moment doet er toe, dit moment doet er enorm toe, er komt misschien geen ander moment meer.
Nou houd ik er ook van om de dingen om te draaien, en dan te zien wat dat oplevert. Dus ik dacht, toen ik deze uitspraak las, ook meteen, bijna reflexmatig: ‘zing elke noot alsof het de eerste is’. En ja, dat is ook waar. Dat gaat dan over: wees helemaal open. Verwonder je. Goh, ik zing!?! Moet je mij nou toch horen! Muziek! Een wonder! Dit ben ik! En dit heeft nog niemand ooit gehoord, dat is helemaal nieuw!
En stel je dan voor dat je het allebei zou doen. Elke noot zingen alsof het de eerste én de laatste is. Dan zing je onbekommerd, in het moment. Pure vreugde. Dan heb je ons en onze activiteiten niet nodig, waarschijnlijk. Maar dan ben je toch, net als alle anderen,
* * * * * * * Nou, dat bevalt mij eigenlijk prima, zo’n korte column.
Weet je wat, ik doe er nog een. Om te oefenen.
* * * * * * * ‘Ik heb nog nooit bij het lezen van een boek zó gelachen en zó gehuild.’
(een lezeres)
Ik krijg wel eens klachten over wat ik schrijf. Maar ik krijg ook wel eens een dankbare reactie. Zoals van deze lezeres van mijn eerste boek (‘Jouw ziel wil zingen’). Haar zinnetje brengt in beeld welke op het eerste gezicht uiteenlopende ervaringen er allemaal bij horen als het om zingen gaat: zingen kan gaan over alles! Alles in ons wil gezien worden, en alles in ons kan zingen worden. Ons lachen en ons huilen kan zingen worden, en wil zingen worden. Vreugde en verdriet, pijn en opluchting, kramp en dankbaarheid.
Bij onze activiteiten wordt er doorgaans én gelachen én gehuild. Soms gaat het bij iemand bijna naadloos in elkaar over. Ik houd ervan, als alles er mag zijn. Als er niets weggewerkt hoeft te worden, als er niets onderdrukt hoeft te worden. Dat is vrijheid, daarover gaat stembevrijding.
En dat boek, daar is tot mijn vreugde deze maand de zesde druk van verschenen. Het is nu een paperback geworden, en het goede nieuws is: die is goedkoper. De uitgever heeft er maar liefst ruim een euro afgehaald! Om heel precies te zijn: een euro en een cent. Dus ik hoop dat het nu ook binnen het bereik komt van minderdraagkrachtigen. Studenten, bijvoorbeeld. ‘Zou fantastisch studiemateriaal zijn geweest in mijn conservatoriumtijd’, schreef ons ooit een zangeres. Wie weet, wie weet.
* * * * * * * Ik begin er nu echt lol in te krijgen.
Kom, voor de doorzetters onder de lezers: nog een columnpje!
* * * * * * * Hallelujah!
(Leonard Cohen)
Dit is het kortste citaat dat ik ooit gebruikt heb. En misschien wel het beste. Wat zou het prachtig zijn als de laatste noot die we zingen én de eerste noot, het laatste woord dat we zingen én het eerste woord, dit zou zijn: Hallelujah! Wat zou het prachtig zijn als al ons lachen en al ons huilen hier uit zou komen: Hallelujah! Wat er ook gebeurt, wat er ook is misgegaan, niets anders dan: Hallelujah!
I did my best, it wasn’t much
I couldn’t feel, so I tried to touch
I’ve told the truth, I didn’t come to fool you
And even though it all went wrong
I’ll stand before the Lord of Song
With nothing on my tongue but Hallelujah
Ik denk dat de wereld dit nodig heeft. Dat wij zingen, in deze tijd waarin wij leven, die op allerlei momenten best vreemd en soms misschien wel gewoon beangstigend is. Dat wij onszelf voelen, precies zoals we zijn, en dat we zingen. Dat we onszelf de wereld in zingen. En dat we alles wat we aan vertrouwen in onszelf kunnen voelen de wereld in zingen. En weten, al is het maar af en toe een moment: in al z’n onbegrijpelijkheid heeft het leven het met iedereen goed voor.
