Laat ik het maar ronduit bekennen: ik word eigenlijk steeds zweveriger.
Nou moest ik het in mijn werk al nooit hebben van een gedegen kennis van de anatomie van de menselijke stem. Zangtechnieken heb ik nooit kunnen onderwijzen, ademsteun, resonans, ik heb er geen kaas van gegeten. Ik heb het altijd moeten hebben van relatief wollige begrippen als vrijheid, bewustzijn, aanwezigheid. En geleidelijk aan wordt het alleen maar nog zweveriger. Ik gebruik steeds vaker woorden als ‘mystiek’ of ‘mysterie’. En deze nieuwsbrief ga ik gebruiken om je mijn favoriete ‘techniek’ in te peperen: bidden.
Gaat deze nieuwsbrief dan nog wel over zingen? Jawel, straks. Eerst over bidden. Want bidden helpt enorm als je wil zingen. Maar je hoeft toch niet gelovig te zijn als je wil zingen? Nee, natuurlijk niet. Maar dat is ook het goede nieuws, om niet te zeggen: de blijde boodschap, als het gaat over bidden. Je hoeft ook niet gelovig te zijn om te bidden.
Eerst maar even vaststellen wat bidden is. Ik denk: bidden is communiceren met boven. Wie of wat is er dan boven? Dat weet ik niet. Maar dat geeft ook niet. Ik zie er zelf wel beelden bij, maar die zijn heel particulier, jij ziet vast iets anders. Of je ziet niets, ook goed. Ik zelf zie vaak een groep opgewekte, vriendelijke en vaak vrolijk lachende wezens voor me, die graag bereid zijn om mij te helpen. Zouden die er echt zijn? Dat kan ik je niet garanderen. Maar mij maakt dat niet uit, want iedere keer als ik dat beeld voor me zie ga ik zelf glimlachen en dat alleen al is meer dan genoeg, dat helpt al.
Wat communiceer ik dan met boven? Ik zou kunnen zeggen: van alles. Maar bij nadere beschouwing gaat het maar om twee dingen. Het eerste is: hellup! Ik vraag om hulp als ik het even niet meer weet. Ik weet het tamelijk vaak even niet. Mij eerste neiging is dan meestal om te gaan proberen om er zelf uit te komen, een antwoord, een oplossing te vinden. Maar op m’n beste momenten herinner ik me ineens dat ik ook gewoon hellup kan zeggen van binnen. Dat ik kan toegeven dat ik het niet weet. Of dat ik vast zit, bevangen ben, of bang.
Het tweede is: dankjewel! Op momenten van vreugde, van overvloed, van ruimte, van vrijheid. Dat zijn vaak momenten die me eigenlijk als cadeautjes in de schoot worden geworpen. Natuurlijk, ik zal er best iets voor gedaan hebben om daar te komen. Maar toch komen ze vaak als verrassing. Als genade, kun je ook zeggen. Ik krijg ze niet als beloning voor mijn goede gedrag, ik krijg ze zomaar. Dan kan ik spontaan overlopen van dankbaarheid.
En nu komen we bij zingen. Want beide uitingen hebben eigenlijk onze stem, ons gezang nodig. En ons gezang vaart er enorm wel bij. ‘Hellup’ laat zich goed verklanken als een smeekbede. Het is een zoeken naar of zich openen voor de buitenwereld. Het is een opgeven van doe-het-zelf-gedrag, van ik-red-me-wel, van ik-kan-zelf-alles-wel-aan. Het bevrijdt ons uit die overleef-stand. Beter gezegd: het bevrijdt ons uit het isolement dat daar altijd mee gepaard gaat. Natuurlijk kun je alles zelf aan. Maar je hoeft het niet alleen te doen.
En ‘dankjewel’ is heerlijk om te zingen. Het kan je zingen meenemen naar grote uitbundigheid of juist diepe ingetogenheid. Het kan ontroerend zijn. Het kan jubelen en juichen en lachen. Het zal barsten van leven.
Mijn middelbareschooltijd heb ik doorgebracht bij de Paters Augustijnen. Daar lazen we natuurlijk ook de geschriften van Augustinus aan wie het citaat waarmee deze nieuwsbrief begon wordt toegeschreven. Ik onderschrijf het meteen. De intensiteit van alle communicatie wordt verdubbeld als we het zingen, dus ook de communicatie met boven.
Ik pleit dus voor bidden. Ik pleit zelfs voor zweverigheid. Zweven geeft namelijk grote vrijheid. Kijk jij niet ook soms met enige afgunst naar vogels die door het luchtruim zweven? Wij mensen kunnen natuurlijk helemaal niet zweven. Wat misschien nog het dichtste bij komt is: huppelen. Dan zweef je steeds heel even. Kan ik je ook enorm aanbevelen. We leerden op school destijds ook de uitspraak ‘Ora et labora’, bid en werk. Dat had een nogal serieuze lading, het was een ernstige opdracht. Wat mij betreft vervangen we het door: bid en huppel. Ik wens je een vrolijke zomer.
