De afgelopen weken kwam de NTR voor een item over stembevrijding opnames maken bij activiteiten van ons. De interviewer stelde mij een paar keer dezelfde vraag: is stembevrijding helend? Het duurde even voordat ik daar ronduit ‘ja’ op durfde te zeggen, want het voelt zo pretentieus om dat op tv te gaan verklaren. Maar ja ….. het is natuurlijk wel waar. Ik ervaar het zelf en hoor het keer op keer van deelnemers: vrijuit zingen en muziek maken is reuze heilzaam. Heel makend. Helend.
En toen kwam ik, kort na dat interview, de bovenstaande uitspraak van de filosoof (en musicus) Jos Kessels tegen in zijn onlangs verschenen boek over Bach. Natuurlijk, dat is het! Als je je overgeeft aan muziek dan word je op dat moment één en al muziek. Je bent even niks anders, je bent de stroom van muziek, voor zo lang als dat duurt. Je ervaart jezelf dus als een geheel. Als totaal verbonden. En ook: als tijdloos, de tijd valt gewoon even weg.
Wat is dat voor halfzachte, spirituele, therapeutische praat?
Moet dat dan, geheeld worden? Wat is dat voor halfzachte, spirituele, therapeutische praat? Ik ben toch al lang een geheel, ik kan toch niet een half mens zijn? Nee, dat is zo. Maar het is wel heel denkbaar dat je niet je volle potentieel leeft. Dat is zelfs heel gebruikelijk. Wie houdt zich nooit in? Wie camoufleert nooit iets? Wie doet nooit z’n best om indruk te maken, of om een afgang te vermijden? Kijk, daar valt dan dus iets te helen.
Een van de wonderlijkste effecten van muziek is dat je je er één geheel door gaat voelen, zegt Jos Kessels. Op een andere plaats beschrijft hij hoe ‘in de muziek als een vanzelfsprekendheid wordt uitgedrukt: dat het goed is dat ik er ben, en wie ik ben, en precies zoals ik ben’. Die ervaring brengen we je graag, in wezen zit die werking van muziek in al onze activiteiten. Dat is ook omdat zingen over de hele mens gaat, dus alles in ons kan daarbij aan bod komen. Onze geest en ons lichaam. Ons hoofd, onze keel, ons hart, ons bekken, onze voeten. Onze spiritualiteit en onze seksualiteit. Onze kracht en onze tederheid. Onze gevoeligheid en onze vurigheid. Ons verlangen, onze weerstand, onze angst, onze overgave.
In deze nieuwsbrief licht ik twee van onze activiteiten er graag uit, die behoorlijk van elkaar verschillen, maar als overeenkomst hebben dat ze meerdere dagen achter elkaar duren, zodat je jezelf er echt in kunt onderdompelen. Waardoor het helend effect nog voelbaarder kan worden.
Dat is wat muziek kan doen:
ons openhartig maken.
Over de eerste van die twee, onze retraites, heb ik al vaak geschreven, maar ik raak er niet over uitgepraat. We hebben net weer onze winterretraite gehouden en opnieuw hebben we kunnen ervaren hoe de muziek daar ongekend krachtig op ons inwerkt. ‘Goddelijke overvloed’ noemde iemand het na afloop. We zijn gesterkt, geheeld, blij en met een open hart naar huis gegaan. Want dat is wat muziek kan doen: ons openhartig maken. Die ervaring willen we met zoveel mogelijk mensen delen, en om die reden hebben we gezocht naar mogelijkheden om onze zomerretraite voor meer mensen wat toegankelijk te maken, ook financieel. We zijn uitgekomen bij een retraite die een dag korter is dan voorheen, er is een flinke korting voor mensen die op een tweepersoonskamer willen slapen en (nieuw!) een nog flinkere voor mensen die willen kamperen. En daarnaast handhaven we de vroegboekkorting voor mensen die vóór 1 april reserveren.
In de retraites verkennen we al zingend onze spiritualiteit. In de tweede activiteit verkennen we zingend het thema Intimiteit. Nou ja, ‘we’… Ik mag niet meedoen, het is een weekend waaraan (vooralsnog?) alleen vrouwen kunnen deelnemen. Dit weekend heet ‘De Stem van Intimiteit’ en je snapt vast wel dat er heling op dit delicate terrein mogelijk is.
Ben je na zo’n weekend of zo’n retraite voorgoed geheeld? Nee, natuurlijk niet. Die ervaring van heelheid, daar komt ook altijd weer een eind aan, dan komen de dagelijkse beslommeringen terug, misschien komen er wel zorgen terug, of stress, of gedeprimeerdheid. Maar dat geeft niet, er is een moment van vrijheid geweest, en dat valt nooit meer ongedaan te maken. En voor iedereen die dat, al is het maar één keer, heeft meegemaakt, ligt de weg ernaar terug voorgoed open.