Search
Close this search box.

menu

De filosoof, de kunstenaar en de heilige

Alleen de filosoof, de kunstenaar en de heilige begrijpen dat men, om waarlijk mens te worden, ervan moet leren afzien doelen te hebben. Bij hun verschijning maakt de natuur, die nooit springt, haar enige sprong, en wel een sprong van vreugde.
Friedrich Nietzsche

De vakantie is voor de meesten van ons voorbij. Het weer tracht al een tijdje ons ertoe aan te sporen om weer aan het werk te gaan. En het kan zo maar zijn dat jij je werk weer oppakt en dat je jezelf doelen stelt. Of dat er anderen zijn die jou doelen opleggen voor de komende tijd.

Weg ermee! zegt Nietzsche.

Nou, dat is wat, in onze cultuur die aan elkaar lijkt te hangen van doelen, targets en plannen! Hebben we die dan niet nodig? Doelgerichtheid helpt toch om iets te bereiken? Ik denk dat dat een groot misverstand is. Om waarlijk mens te worden, en daar gaat het Nietzsche in dit citaat om, kun je daar beter van afzien. En ik voeg daar graag aan toe: om te zingen ook. Durf te vertrouwen op wat er in je leeft aan verlangen, aan passie, aan motivatie, aan levenslust, aan hoop. Wil je waarlijk mens worden? Word dan filosoof, kunstenaar of heilige!

Word filosoof
Dat betekent: heb de wijsheid lief. Dat betekent ook: heb de waarheid lief. Heb de waarheid lief van alles wat jij weet, al jouw kennis, alles wat jouw leven je tot nu toe geleerd heeft. Koester wat jij weet dat waar is. En koester ook je niet-weten. Een filosoof is een nieuwsgierig mens, die zich oprecht kan verwonderen over dit mysterieuze leven. Zing, bezing jouw waarheid van dit moment. En verwonder je erover, laat het tot je doordringen, leer ervan. Iedere toon heeft je iets te zeggen. En als je een ‘foute’ toon zingt, of althans lijkt te zingen, denk dan verder: wat gaat er hier eigenlijk mis? Filosofeer! Dat is: luister naar wat het moment je te zeggen heeft en vergroot je zelfkennis. Dat ervaar ik trouwens als het allerfijnste aan ouder worden: meer zelfkennis. Word dus filosoof!

Word kunstenaar
Ervaar jij jezelf als een creatief mens? Ik denk dat dit een van de pijlers is waarop ons mens-zijn rust: onze scheppingskracht. Wij kunnen allemaal veel meer dan we denken. En we hebben allemaal een geheel eigen antenne voor schoonheid. Ook muzikaal! Ken jij de ervaring van mooie muziek die als vanzelf uit je stroomt? Zo nee, dan roep ik je bij deze toe: kom dan toch naar een van onze workshops, je weet niet wat je overkomt! Het genieten van schoonheid is enorm vervullend. En is er iets heilzamer dan het genieten van schoonheid die uit jezelf voortkomt? ‘Art is therapy’ staat op dit moment in grote groene neonletters te lezen op de gevel van het Rijksmuseum. Die neonletters vind ik lelijk, maar de boodschap is mooi. Ieder kunstenaar zoekt, net als iedere therapeut, op zijn manier de waarheid. Wie geniet van schoonheid van buiten heeft het zelf ook in zich, het resoneert met een innerlijke waarheid, dat kan niet anders. En die waarheid wil eruit, wil gezien, gehoord worden. Word dus kunstenaar!

Word heilige
Wie filosoof of kunstenaar wil worden kan eventueel op allerlei opleidingen terecht, maar waar kun je leren om heilige te worden? Ik denk dat dat precies is wat we hier op deze aarde allemaal aan het leren zijn. De essentie van heiligheid is heelheid. Word een heel mens, is dus hier de opdracht. Dat zie ik zelf als hét thema voor de mensheid op dit ogenblik. Alles, maar dan ook alles omarmen. Alles in jou heeft een bedoeling, heeft iets te zeggen. En iedereen, maar dan ook iedereen verwelkomen. Een worden. Zoals alles ooit uit Een is voortgekomen. Niemand en niets meer fout of goed. Geen splitsing, geen afscheiding. Alle Menschen werden Brüder. Niet sommigen wel en anderen niet.

Dat is een megaklus die we niet een, twee, drie gaan klaren. Maar we zijn onderweg, al ziet het daar op sommige plaatsen in de wereld niet meteen naar uit. Er is trouwens geen andere weg. Als we uit Een zijn voortgekomen dan zijn we dus één. Ook al zijn we dat vergeten. En samen zingend kunnen we ons dat weer herinneren, kunnen we ineens voelen: o ja, zo is het bedoeld! Die heiligheid kunnen we dan, met vallen en opstaan, meenemen in de rest van ons leven.

Zo verwelkom ik je graag in ons nieuwe zangseizoen. Waarin het zingen geen doel hoeft te hebben om toch veel te kunnen betekenen. Waarin het wat mij betreft meer dan ooit zal gaan over heelheid, heiligheid, eenheid, Kom maar, als je filosoof, kunstenaar of heilige wilt worden. Dan maakt de natuur een sprong van vreugde. Als we daar allemaal onze bijdrage aan leveren stopt het misschien wel met regenen?

Jan Kortie